طرح تفصیلی همدان و دست باز رانت‌خواران

در حال حاضر افق طرح تفصیلی شهر همدان به اتمام رسیده و طرح جدید نیز به تصویب نرسیده است، این خلأ طرح تفصیلی به صاحبان نفوذ و رانت فرصت می‌دهد تا با تغییر کاربری‌های منفعت‌دار، حقوق شهروندان را برای اندوختن ثروت بیشتر تضییع کنند.

به گزارش فارس، با وجود توسعه چشمگیر شهرها، توجه به برنامه‌محور بودن این توسعه از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است که طرح جامع و تفصیلی مهمترین اسناد بالا دستی برای این امر مهم است.

بنابر اعلام مسؤولان استان همدان طرح جامع شهر همدان در سال 1365 تدوین شده و تاکنون تمدید شده است و نیاز به بازنگری دارد.

افق طرح تفصیلی شهر همدان نیز تا پایان سال 94 بوده و در سال 95 باید مجدداً تدوین شود. این در حالی است که این اتفاق تا کنون به دلیل کمبود اعتبار، رخ نداده است و به قول یکی از اعضای شورای شهر همدان با یک خلأ در این فاصله مواجه شدیم که افراد مطلع از قانون و دارای رانت‌های اطلاعاتی می‌توانند، از فرصت سوء استفاده کرده و از کاربری‌های تعریف شده در شهر عدول کنند و ثروتی عظیمی با پایمال کردن حقوق سایر شهروندان به دست آورند.

یکی از نقاطی که می‌تواند مورد این سوء استفاده قرار گیرد، طرح پارک 48 هکتاری است که گاهاً مالکان، به شهرداری اعتماد کرده و املاک خود را به افرادی که به دنبال تهاتر با شهرداری بوده، با قیمت ناچیز فروختند و امروز سود آن عاید افرادی خواهد شد که دارای رانت‌های اطلاعاتی و تیم حقوقی قوی خواهند بود.

در برخی از این معامله‌ها وکالت‌‌نامه‌هایی تنظیم شده و موادی آمده که نشان می‌دهد، با هدف و اطلاع از یک سری مسائل تدوین شده است، یکی از این اسناد تأکید کرده "... دریافت جواز تخریب، جواز ساختمان یا پروانه ساختمانی تحت هر سازه و به هر تعداد بلوک و یا طبقات و واحد ساختمانی، تحت هر کاربری که باشد، جواز بازسازی و تعمیرات، پایان کار و عدم خلاف و ... به وکیل یا همان خریدار از سوی فروشنده یا موکل داده خواهد شد".

حال این سؤال مطرح است اگر این املاک جزء فضای سبز هستند و تنها برای تبدیل به پارک به شهرداری واگذار می‌شوند، وجود موارد فوق نمی‌تواند، از منطق درستی برخوردار باشد.

به همین دلیل لازم است که مسؤولان استان و شهرداری هرچه سریعتر نسبت به تدوین این طرح اقدام کرده و برای جلوگیری از سوء استفاده‌های احتمالی تدابیر لازم را بیندیشند.

ابتدا طرح جامع؛ سپس طرح تفصیلی

مدیرکل راه و شهرسازی استان همدان با بیان اینکه افق طرح تفصیلی شهر همدان در سال 95 به اتمام رسیده، افزود: قبل از بازنگری طرح تفصیلی شهر مجوزی از معاون وزیر راه و شهرسازی اخذ شده که ابتدا طرح جامع را به عنوان طرح بالادستی بازنگری کرده و سپس بازنگری طرح تفصیلی را در دستور کار قرار دهیم.

محمد رودباری تصریح کرد: قول اخذ اعتبار از استاندار  همدان و وزارت راه و شهرسازی را اخذ کردیم و مقداری نیز شهرداری کمک خواهد کرد تا بازنگری طرح جامع آغاز شده و پس از مدتی طرح تفصیلی بازنگری شود.

وی با اشاره به اینکه حدود 3 میلیارد تومان اعتبار برای انجام این امور نیاز است، ادامه داد: در این حوزه دو بحث وجود دارد که ابتدا تبدیل عکس‌های هوایی اخذ شده به نقشه است و پس از آن بازنگری طرح آغاز خواهد شد.

مدیرکل راه و شهرسازی استان همدان با بیان اینکه اعتباری از سوی وزارتخانه برای انجام این کار مصوب شده، خاطرنشان کرد: در شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان همدان که امروز برگزار خواهد شد، امکان تصویب باقیمانده اعتبار مورد نیاز وجود دارد.

وی با بیان اینکه بازنگری طرح جامع و تدوین طرح تفصیلی در سال جاری انجام خواهد شد، گفت: بر اساس مذاکرات و توافقات انجام شده، کمک‌هایی از سوی شهرداری همدان برای تدوین طرح تفصیلی صورت گیرد.

رودباری با اشاره به اینکه  29 شهر در استان همدان وجود دارد، اظهار کرد: طرح هادی دو شهر مهاجران و آجین توسط دفتر فنی استانداری همدان انجام شده و برای 27 شهر دیگر نیز مطالعات تفصیلی انجام و 15 طرح نیز به شهرداری‌ها ابلاغ خواهد شد.

وی با بیان اینکه طرح 12 شهر دیگر جز شهر بهار آماده ابلاغ به شهرداری‌ها است، افزود: تأمین اعتبار لازم صورت گیرد، این اتفاقات رخ خواهد داد.

مدیرکل راه‌ و شهرسازی استان همدان با اشاره به اینکه طرح تفصیلی قهاوند و دمق نیز آماده ابلاغ است، تصریح کرد: با انجام این موارد، طرح تفصیلی 26 شهر برای اجرا به شهرداری‌ها ابلاغ خواهد شد.

وی تأکید کرد: بازنگری طرح تفصیلی تویسرکان و اسدآباد نیز در دستور کار قرار دارد.

عکس‌های هوایی شهر گرفته شده است

مدیرکل دفتر امور فنی استانداری همدان با بیان اینکه عکس‌های هوایی برای شهر همدان تهیه شده و در مرحله بعدی باید تبدیل به نقشه شود، تصریح کرد: مقدمه طرح تفصیلی، تهیه طرح جامع است و باید پس از تدوین طرح جامع به تهیه طرح تفصیلی پرداخت.

کیوان کاظمی‌مستقیم با بیان اینکه مجوز تهیه طرح جامع از وزارت راه و شهرسازی اخذ شده، ادامه داد: اگر در سال 95، تأمین اعتبار صورت گیرد، هم می‌توان طرح جامع را تدوین کرد و هم عکس‌های هوایی به نقشه زمینی برای تهیه طرح تفصیلی تبدیل شود.

وی با اشاره به اینکه استاندار همدان برای کمک به تدوین این طرح اعلام آمادگی کرده است، خاطرنشان کرد: شهرداری، شورای شهر و راه و شهرسازی نیز اعلام آمادگی کردند تا این طرح تدوین شود.

مدیرکل دفتر فنی استانداری همدان با بیان اینکه طرح جامع همدان مصوبه سال 1365 است و چندین بار تمدید شده است، گفت: امروز این طرح بازنگری خواهد شد و مهمترین قسمت آن اخذ مجوز بود، که صورت گرفته است.

وی با اشاره به اینکه امیدواریم در سال جاری طرح‌ تفصیلی انجام شود، اظهار کرد: از آنجا که این طرح قدیمی بود و با تغییرات عمده در حوزه جمعیت و شهرسازی مواجه هستیم به بازنگری نیاز داریم که در صورت تحقق این مهم بسیاری از مشکلات شهری نیز برطرف خواهد شد.

باید قرارداد تدوین یا بازنگری طرح تفصیلی تا کنون منعقد می‌شد

رئیس کمیسیون فنی، عمرانی و شهرسازی شورای اسلامی شهر همدان با بیان اینکه آخرین طرح تفصیلی شهر همدان که توسط مهندسین طرح و تدوین، تهیه شده در سال 84 مصوب و ابلاغ شد، اظهار کرد: افق این طرح 10 ساله بوده که در سال 94 به پایان رسیده و باید در سال 95، قرارداد طرح تفصیلی جدید یا بازنگری در طرح قدیم را منعقد می‌کردیم.

ابراهیم مولوی با بیان اینکه این اتفاق پیگیری و جلسات متعددی برگزار شده، افزود: امروز نیاز بود تا برای تهیه طرح تفصیلی جدید، عکس‌های هوایی جدید برداشت شود زیرا شهر یک موجود زنده بوده و در طول زمان دچار تغییر و تحولات جدید خواهد شد.

وی با تأکید بر اینکه برای حفاظت از فضای سبز خصوصی، این عکس‌برداری توسط سازمان جغرافیای نیروهای مسلح و اداره کل نقشه برداری استان انجام شده است، تصریح کرد: هزینه چاپ و تبدیل این عکس‌ها در کارگاه‌های کارتوگرافی به نقشه‌های زمینی حدود 2 میلیارد تومان است که ابتدایی‌ترین مواد لوازم برای تهیه طرح تفصیلی است.

اعتبار تهیه طرح تفصیلی تأمین نشده است

رئیس کمیسیون فنی، عمرانی و شهرسازی شورای شهر همدان با اشاره به اینکه تأمین هزینه این طرح بر عهده استانداری، اداره کل راه و شهرسازی استان و شهرداری همدان است، ادامه داد: متأسفانه هنوز این تأمین اعتبار صورت نگرفته است به همین دلیل اگر مالک یک ملک در طرح‌های مختلف شهری یک تیم حقوقی قوی داشته باشد، می‌تواند هرگونه بهره‌برداری از ملک خود را کرده و در محاکم قضایی نیز موفق خواهد شد که ادعا خود را اثبات کند، چرا که افق طرح قبلی به اتمام رسیده و طرح جدیدی نیز به تصویب نرسیده است.

فرصت برای سوء استفاده مهیا است

وی با بیان اینکه در شرایط خطرناکی قرار داریم که امکان سوء استفاده وجود دارد، خاطرنشان کرد: امکان تمدید طرح تفصیلی طبق قانون وجود ندارد چراکه این طرح دارای یک افق، ابتدا و انتها است که با اتمام آن باید طرح تفصیلی جدید جایگزین شود.

مولوی با اشاره به اینکه وقتی خلأ زمانی بین دو طرح ایجاد شود، باعث ایجاد تنش‌هایی خواهد شد، گفت: افراد و مراجع ذیصلاح به خوبی می‌دانند که با ایجاد یک خلأ بین دو طرح، سوء استفاده‌هایی صورت خواهد گرفت.

تأمین 2 میلیارد تومان برای همدان مشکل است؟!

وی با تأکید بر اینکه در اکثر جلسات با حضور استاندار و سایر مسؤولان خواهش کردیم که اعتبار لازم را تصویب کنند، اظهار کرد: آیا استان همدان 2 میلیارد تومان اعتبار برای تدوین و تهیه طرح تفصیلی ندارد؟

رئیس کمیسیون فنی، عمرانی و شهرسازی شورای شهر همدان با اشاره به اینکه از منابع دیگر به ویژه اختیارات استاندار می‌توان این اعتبار را تأمین کرد، افزود: طرح تفصیلی سند توسعه 10 ساله شهر همدان است و اگر از کلان شهر بودن یا پایتخت تاریخ و تمدن ایران دم می‌زنیم، شایسته نیست برای یک رقم ناچیز، این سند مهم توسعه معطل بماند.

وی با بیان اینکه طرح جامع سند بالادست طرح توسعه و عمران همدان است، تصریح کرد: این طرح به عنوان سند بالادستی طرح تفصیلی عمل می‌کند به طوری که در طرح جامع سیاست‌های کلی را تدوین می‌کنیم و در طرح تفصیلی با پلاک‎ها سر و کار داریم.

مولوی با اشاره به اینکه 32 روستا مانند حسن‌آباد، مزدقینه، چشین، خاکو و ... در حریم شهر همدان وجود دارد، ادامه داد: به طور حتم در سال‌های آینده هر گونه ساخت و ساز در این روستاها بر شهر همدان تأثیرگذار خواهد بود.

وی با تأکید بر اینکه باید امروز طرح جامع که در سال 65 ناقص بوده و تا کنون فقط تمدید شود، خاطرنشان کرد: اگر بازنگری طرح جامع نیز امروز آغاز شود و این روستاها در آینده در حریم شهر محسوب شوند از ساخت و سازهای غیر قانونی، گسترش نامتوازن روستاها، سکونتگاه‌های غیر رسمی و سایر پیامدهای اجتماعی جلوگیری خواهد شد.

وجود طرح جامع برای تدوین تفصیلی بهانه است

رئیس کمیسیون فنی، عمرانی و شهرسازی شورای شهر همدان با بیان اینکه وجود برنامه بهتر از بی‌قانونی است، گفت: در انتظار طرح جامع بودن برای تهیه طرح تفصیلی یک توجیه است و امکان پیش بردن هر دو این‌ها در کنار هم وجود دارد زیرا حدود 80 درصد مسائل مشترک دارند.

وی با اشاره به اینکه در طرح تفصیلی نیاز به مقیاس‌های کوچک داریم، در حالی که در طرح جامع  به ریز موارد محتاج نیستیم، اظهار کرد: این دو طرح به یکدیگر وابسته هستند اما نمی‌توان تعطیلی یکی را دلیل پیگیری نکردن مورد دیگر دانست.

مولوی ادامه داد: با توجه به گسترش زندگی ماشینی، تعاملات اجتماعی و توسعه افسارگسیخته شهرها، هر چه قدر این توسعه را در قالب برنامه هدایت کنیم، یک مجموعه شهر منظم و مرتب خواهیم داشت.

وی افزود: در غیر این صورت با سکونت‌های غیر رسمی، ساخت و سازهای غیر مجاز رو به‌رو می‌شویم که حل و فصل این مشکلات هزاران میلیارد تومان از بودجه‌های شهری را خواهد بلعید.

رئیس کمیسیون فنی، عمرانی و شهرسازی شورای شهر همدان ابراز امیدواری کرد مسؤولان هرچه سریعتر اعتبار مورد نیاز تهیه و تدوین این طرح‌ها را تأمین کنند.