به گزارش تابناک : برنامه‌ریزی برای توسعه اقتصادی همواره یکی از دغدغه‌های مسئولان و مدیران شهری مشهد در طول چند دهه اخیر بوده است.
این مسئله سبب شده این سؤال برای بسیاری از فعالان اقتصادی و مدیران شهری به وجود بیاید که راهکار رسیدن به توسعه در مشهد چه بوده است و چگونه می‌توان ظرفیتهای این شهر را برای رسیدن به اهداف در‌نظرگرفته‌شده فعال کرد.
برای پاسخ به این پرسش، باید ابتدا جایگاه اقتصادی این شهر و تحولات جهانی اقتصاد را مرور کنیم تا بتوان پاسخ بهتری ارائه کرد.
مشهد شهری است که براساس آمار رسمی سالانه پذیرایی بیش از ٢٧ میلیون زائر داخلی و خارجی است.
همین مسئله سبب شده است اقتصاد مبتنی بر گردشگری مذهبی در این شهر رونق زیادی داشته باشد به طوری که برای پاسخ به نیاز زائران در یک دهه اخیر، تعداد زیادی مجتمع‌های تجاری در این شهر احداث شده است.
علاوه بر این، خراسان رضوی پنج هزار و ۷۵۰ واحد تولیدی دارد که بخش زیادی از آن‌ها در اطراف مشهد مستقر‌ند. این تعداد واحد صنعتی با ۱۱۰ هزار میلیارد ریال سرمایه‌گذاری برای ١٨٧ هزار نفر اشتغال ایجاد کرده‌اند.
خراسان رضوی به دلیل نزدیک بودن به کشورهای آسیای میانه و افغانستان استانی اثرگذار بر افزایش صادرات غیرنفتی است به طوری که گمرک دوغارون دومین گمرک صادراتی کشور به شمار می‌رود. در کنار این مسئله، به نقش ترانزیتی مشهد نیز باید توجه کرد. بررسی موقعیت جغرافیایی این شهر نشان می‌دهد که مشهد می‌تواند به یکی از مراکز ثقل ترانزیت در منطقه مبدل بشود.
در کنار مزایای اقتصادی مشهد، باید به تغییراتی نیز که در اقتصاد جهانی در حال روی دادن است توجه کرد. براساس پیش‌بینی‌ها نهادهای اقتصادی جهانی در طول دو دهه آینده، نقش کشورهای آسیای جنوب شرقی و هند و چین در اقتصاد جهانی پررنگ‌تر می‌شود به طوری که این منطقه نقش موتور محرکه رشد اقتصاد جهانی را ایفا خواهد کرد.
از نشانه‌های این تغییر و تحول می‌توان به تکاپوی چین برای احیای جاده ابریشم اشاره کرد. کشورهایی مانند چین و هند سعی دارند با توسعه روابط خود با کشورهای حوزه خلیج فارس، امکان دسترسی بیشتر به بازارهای هدف، تأمین سوخت و بهره‌برداری از ظرفیتهای ترانزیتی این مناطق برای انتقال کالاهای خود را فراهم کنند.
در چنین شرایطی، در بین کشورهای منطقه خلیج فارس نیز رقابتی برای جلب همکاری‌های بیشتر با کشورهای آسیای جنوب شرقی ایجاد شده است.
با توجه به این مقدمه، در صورتی که نگاه بین‌المللی بر مشهد حاکم شود و این شهر در بطن تحولات اقتصاد جهانی دیده شود، به طور حتمی، امکان تداوم رشد اقتصاد آن فراهم خواهدبود. نگاه بین‌المللی به معنی محدود نکردن جایگاه مشهد به حوزه داخلی و تعریف گسترده‌تر توسعه نفوذ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی این شهر در منطقه است.
در واقع، اگر می‌خواهیم مشهد توسعه پیدا کند، باید ظرفیتهای فرهنگی خراسان بزرگ را که سبب ایجاد ارتباط مؤثر مشهدی‌ها با کشورهای هم‌جوار می‌شود فعال کنیم. سال‌هاست ترکیه علاوه‌بر تلاش برای توسعه بازارهای خود به کشورهای حوزه آسیای میانه سعی می‌کند نفوذ فرهنگی خود را نیز در این کشورها افزایش دهد تا نفوذ طولانی‌مدت خود را در این کشورها تضمین کند. مشهد نیز اگر خواهان توسعه و رشد اقتصادی است، باید خود را در جایگاه بین‌المللی تعریف کند و بکوشد روابط اجتماعی-فرهنگی را همگام با روابط اقتصادی با کشورهای منطقه توسعه دهد.
بدیهی است هرچه در شرایط جهانی جدید، اقتصاد خود را بدون توجه به ابعاد بین‌المللی به بومی‌گرایی منحصر کنیم، نه‌تنها امکان رشد و توسعه اقتصادی از ما سلب می‌شود، بلکه به دلیل تغییرات صورت‌گرفته، دیر یا زود دچار کمبود منابع و توقف رشد اقتصادی خواهیم شد.
بر این اساس، باید تأکید کرد نگاه بین‌المللی به مشهد پیش‌شرط توسعه این کلان شهر محسوب می‌شود و تا زمانی که این دید بر این شهر حاکم نشود، رسیدن به توسعه با موانعی جدی روبه‌رو خواهد شد.
منبع : شهرآرا آنلاین
