گیل خبر: سد مخزنی سفیدرود بر روی رودخانه سفیدرود و در پایین دست محل تلاقی دو رودخانه قزل اوزن و شاهرود، در ۷۵ کیلومتری جنوب شهر رشت و در مجاورت شهر منجیل احداث شده و ظرفیت فعلی آن، یک میلیارد و ۵۰ میلیون متر مکعب است.
سد سفیدرود آب مورد نیاز ۱۷۱ هزار هکتار از ۲۳۸ هزارهکتار شالیزار گیلان را تامین می‌کند؛ بر این اساس آب بقیه شالیزارهای استان از محل رودخانه‌ها، آب‌بندان‌ها و چاه‌های موجود در استان تامین می‌شود.
استان گیلان دارای ۲۳۸ هزار هکتار شالیزار است که هر ساله از کشت آنها حدود ۷۵۰ تا ۸۵۰ هزار تن برنج سفید به دست می آید.
وحید خرمی روز شنبه در گفت وگو با ایرنا با اشاره به افتتاح سد لاستیکی باغبانان فومن با حضور وزیر نیرو در پنجشنبه هفته گذشته اظهار داشت: با وجود حجم زیادی از بارش ها و آوردها در استان گیلان در مخزن سد و رودخانه سفیدرود ، خوشبختانه خسارتی در پایین دست نداشتیم.
وی ادامه داد: به لطف روش هایی که در بستر رودخانه ها انجام و در راستای شیوه نامه ای که در استان ابلاغ شده ؛ تا جایی که می توانیم بستر دو تا پنج سال را به روش شیوه نامه آزاد می کنیم و مصالح مازادی که موجب مزاحمت برای عبور آب و سیلاب است، براساس تفاهم نامه های خاص و قانون مند برداشت می شود و نظارت کافی بر این روش ها وجود دارد تا از نظر فنی و حقوقی کمترین خطا صورت گیرد.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای گیلان در زمینه سد سازی در استان گفت: سد لاستیکی باغبانان فومن که به بهره برداری رسیده؛ سومین سدی است که عملیات اجرایی آن پایان یافته و چهارمین سد نیز مراحل پایانی خود را طی می کند و در مرحله تست آن هستیم.
به گفته خرمی؛ از ۱۱ سدی که مقرر بود در گیلان افتتاح شود، چهار سد به پیشرفت فیزیکی صد در صد رسیده و بقیه سدها به جز دو مورد که در خصوص تملک اراضی مشکل داشته ایم، مابقی از پیشرفت فیزیکی خوبی برخوردارند.
وی اضافه کرد : سدهای استان از ۴۰ تا ۸۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارند و اگر مشکلات اعتباری حل شود همه این سدها به اتمام خواهند رسید.
خرمی با اشاره به مزیت های سدهای لاستیکی در استان اظهار داشت : سدهای لاستیکی در گیلان قابلیت سازگاری با محیط زیست دارند و فعالیت اجرایی آنها در عرصه رودخانه ها قرار دارد و هیچ گونه تعارضی با حاشیه رودخانه و منافع ملی ندارند.
وی عنوان کرد: غالباً سازه های بتنی در استان گیلان برای انحراف آب دچار مشکل شده اند چون در زمان سیلاب نمی توانند به خوبی عمل کنند اما سدهای لاستیکی کاربردهای بهتری در سیلاب دارند.
وی در خصوص سد لاستیکی باغبانان فومن گفت : سد لاستیکی باغبانان فومن موقعیت خاصی دارد؛ در نزدیکی کانال اصلی آب بر قرار دارد که از سد سفیدرود آب را منتقل می کند و این امر موجب می شود که بتوانیم سالانه ۱۵ میلیون متر مکعب آبی را که وارد دریا می شود، مدیریت کرده و به شبکه آبی تزریق کنیم.
سد لاستیکی باغبانان در پنج کیلومتری جاده فومن به سمت ماسوله بر روی رودخانه ماسوله رودخان واقع شده است. با توجه به پتانسیل آبدهی این رودخانه در فصل بهار و وجود کانال فومنات در تقاطع با این رودخانه برای کنترل و انتقال آب مازاد آن به کانال فومنات و همچنین بالا نگه داشتن رقوم سطح آب برای برداشت ثقلی در فصول زراعی و مواقعی که به دلیل آبدهی پائین رودخانه رقوم آب پائین می آید و تثبیت بستر و حفاظت سازه های پائین دست، احداث سد لاستیکی باغبانان بر روی رودخانه ماسوله رودخان مد نظر قرار گرفت.
سد لاستیکی باغبانان با هدف بهبود آبیاری اراضی کشاورزی پائین دست ، کاهش فرسایش در رودخانه و تثبیت بستر سازه های موجود، استفاده از آب مازاد رودخانه ماسوله رودخان جهت تغذیه کانال فومنات، تغذیه آب زیرزمینی، ساماندهی رودخانه و بهره برداری تفریحی و توریستی و پرورش آبزیان احداث شد.
مشخصات این سد شامل ارتفاع ۵٫۲ متری، طول تاج سر ریز ۵۳ متر، حجم مخزن ۱۲۰ هزار متر مکعب و حجم قابل تنظیم سالیانه ۱۵ میلیون متر مکعب و سطح دریاچه پشت سد ۵۰ هزار متر مربع اشاره کرد. همچنین برای اولین بار در ساخت این سد از لاستیک یک تکه و به منظور جلوگیری از پدیده کاویتاسیون از بالچه هدایت بر روی بدنه لاستیک طراحی شده که موجب استحکام و طول عمر سد می شود.
سدهای لاستیکی از یک بدنه لاستیکی چند لایه و حجیم تشکیل شده و بر روی یک بستر بتنی نصب و بوسیله هوا پر می شوند و هوابندی و اتصال بدنه پلاستیکی به بستر بتنی با استفاده از پلیت و مهارهای فولادی صورت می پذیرد و از مولفه های کاربردی دیگر آن کنترل ساده جهت تنظیم تعادل فشار درون تیوپ، اجرای فرمان تخلیه و یا پرکردن لاستیک بدنه است.
سهولت اجرا، طراحی سریع، سهولت نصب و بهره برداری، هزینه اندک اجرای طرح و مدت زمان کوتاه اجرا، عملکرد بهتر در زمان سیلاب ها، هزینه های پایین نگهداری در دوران بهره برداری و ظرفیت تنظیمی بیشتر از مزایای سدهای لاستیکی در مقایسه با سدهای بتنی تنظیمی است.