کل استان ایلام مستعد کشت گیاهان دارویی است

به گزارش تابناک ایلام؛ وجود کوهستان‌های فراوان در استان ایلام باعث رشد گونه‌های گیاهی مختلفی شده که بیشتر آنها دارای خواص خوراکی، دارویی، شهدزا و‌ … هستند.

اهمیت گیاهان دارویی در جهت تحقق سلامت و همچنین توسعه و پیشرفت اقتصادی در هر منطقه‌ای بر کسی پوشیده نیست؛ گیاهان دارویی می‌توانند به عنوان  بزرگ‌ترین ثروت ملی در کشور و یکی از تولیدات مهم در بخش کشاورزی محسوب شوند.

براساس آمار سازمان بهداشت جهانی بیش از ۸۰ درصد از مردم جهان برای درمان انواع بیماری‌ها از ۲۰۰ گونه گیاه دارویی متداول در جهان مصرف می‌کنند.

استان ایلام با گستره ۲۰ هزار کیلومتر مربع مساحت دارای یک میلیون و ۷۰۰ هزار هکتار جنگل و مرتع است؛ ۷۸ درصد مساحت استان را عرصه‌ منابع طبیعی تشکیل می‌دهد که این عرصه به دلیل قرار گرفتن در دامنه رشته کوه‌های زاگرس و شرایط آب و هوایی مناسب، از جنگل، مرتع و پوشش گیاهی قابل توجهی برخوردارند به همین دلیل ایلام یکی‌از مهمترین رویشگاه‌های انواع مختلف گیاهان وحشی در کشور به شمار می‌رود. 

تشنه داری، آویشن، هفت تخمه، په گل، گل گاوزبان، خارشتر، شیرین بیان از مهمترین گیاهان دارویی در استان هستند که می‌توان برای آن‌ها یک کارخانه فرآوری و صنایع تبدیلی راه اندازی کرد؛ تعدادی از این گیاهان ویژه فصل پاییز هستند.

یکی از گیاهان دارویی استان ایلام که گل حسرت نام دارد در فصل پاییز می‌رود؛ این گل که به نام گل زعفران و یا گل حضرتی نیز معروف است.

گیاه حضرتی دارویی ضد نقرس است

گیاه حضرتی یا سورنجان بهترین داروی ضد نقرس شناخته شده و داروهای اختصاصی که براى معالجه این مرض ‍وجود دارد تماما از ترکیبات گل - پیاز و بذر سورنجان است؛ همچنین برای معالجه سیاتیک سورنجان را همراه با صبر زرد تجویز می‌کنند؛ بوییدن گل سورنجان بینی را باز میکند و سردرد را آرام می‌کند.

یکی دیگر از گیاهان دارویی و خودروی استان ایلام در فصل پاییز آویشن است که این گیاه خواص زیادی در رابطه با درمان بسیاری از بیماری‌ها دارد.

خواص گیاه آویشن

آویشن حاوی مقادیر بالای تیمول و کارواکرول است که به ترتیب خاصیت ضدعفونی‌کننده و ضد باکتریایی دارد؛ این گیاه دارویی است که برای پیشگیری از سرماخوردگی و عفونت‌های تنفسی مورد استفاده قرار می‌گیرد طبعی گرم و خشک دارد و به‌عنوان مصلح برخی از مواد غذایی مانند پنیر، ماست، سیب زمینی، لوبیا سبز و نخود سبز به کار می‌رود؛ مصرف بیش از اندازه آویشن به افرادی که مزاج گرم و خشک دارند، توصیه نمی‌شود.

از خواص آویشن می‌توان به خاصیت آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی آن اشاره کرد؛ آویشن تا حد زیادی چرک و عفونت گلو را از بین می‌برد، از دیگر خواص آویشن می‌توان به خاصیت خلط‌آور بودن آن اشاره کرد که در درمان سرفه مفید است.

از دیگر خواص آویشن که برای تقویت سیستم ایمنی بدن مفید است، سرشار بودن آن از ویتامین‌‌های A و C، مواد معدنی، روغن تیمول و آنتی اکسیدان‌ها است؛ استفاده روزانه از عرق آویشن و دمنوش آویشن می‌تواند سیستم ایمنی را تقویت کند.

آویشن از سطح بالای پتاسیم برخوردار است؛ پتاسیم می‌تواند فشار خون و ضربان قلب را کنترل کند، در نتیجه مصرف آویشن و فشار خون با یکدیگر ارتباط داشته و می‌تواند برای کنترل فشار خون موثر باشد؛ خوردن دمنوش آویشن و چای آویشن برای کنترل فشار خون موثر است.

وجود ۳۰۰ گونه گیاه دارویی در ایلام

سعید یعقوبی دکترای گیاه پزشکی بیان داشت: تقریبا حدود ۳۰۰ گونه گیاه دارویی ثبت شده در استان ایلام وجود دارد که توسط مردم مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ از این بین تعداد محدودی مورد کشت قرار گرفته و اهلی شده و برای مردم صرفه اقتصادی داشته است؛ گیاهان دارویی که به صورت آبی کشت می‌شوند به نعنا فلفلی، بادرنجبویه، به‌لیمو، آویشن، کاسنی، مریم‌گلی، سیاه‌دانه، چای ترش، رزماری و گل محمدی اشاره کرد.

وی افزود: در رابطه با ارقام دیم گیاهان دارویی کشت شده در استان می توان به زیره، گل محمدی و گل گاوزبان اشاره کرد. 

یعقوبی ادامه داد: تمام استان ایلام مستعد کشت گیاهان دارویی بوده از جنوب تا شمال استان و در تمام شرایط آب و هوایی در صورت حمایت دولت و خرید تضمینی این محصولات و در اختیار گذاشتن نهاده‌های ارزان به عنوان مشوق می‌توان کشاورزان را ترغیب به کشت گیاهان دارویی کرد.

بهره برداری در سطح وسیع نیازمند تهیه طرح و رعایت چارچوب قانونی است

طاهری رئیس منابع طبیعی مهران مطرح کرد: در عرصه جنگل‌ها و مراتع استان، بیش از هزار گونه گیاهی پراکنش دارد که از این تعداد حدود ۲۵۰ گونه گیاه دارویی و حدود ۵۵۰ گونه گیاهی معطر و شهدزا وجود دارد که در تولید عسل و گوشت قرمز مرغوب و با کیفیت تاثیر زیادی دارد؛ این گیاهان در کل عرصه‌های طبیعی استان که بالغ بر ۱۷۵۰۰۰۰ هکتار را شامل می‌شود.

وی در رابطه با تعاونی‌های ایجاد شده در این زمینه گفت: بهره برداری توسط صاحبان عرفی عرصه‌های روستایی و عشایری در حد بسیار محدود انجام می‌شود که عمدتا اعضای شرکت‌های تعاونی هستند و در صورت تقاضای بهره برداری در سطح وسیع نیازمند تهیه طرح بهره برداری و رعایت چارچوب قانونی است که طبق شرایط و ضوابط نحوه بهره برداری از گیاهان دارویی بوده که هر ساله توسط سازمان جنگل‌ها ابلاغ می‌شود. 

امروزه اهمیت گیاهان دارویی در سطح جهان بر کسی پوشیده نیست و میلیون‌ها نفر از مردم جهان در زمینه کشت، برداشت، فرآوری و سایر جنبه‌های گیاهان دارویی فعالیت دارند.

گیاهان خودرو‌ی دارویی و خوراکی زیادی در استان ایلام وجود دارد اما برخی این قبیل گیاهان به دلیل برداشت بی‌رویه اگر تاکنون منقرض نشده باشند در حال انقراضند؛ همچنین تنها برخی از این گیاهان دارویی در استان شناسایی شده‌اند و با توجه به پوشش غنی گیاهی در ایلام هنوز بخش زیادی از آنها شناسایی نشده‌اند.

با توجه به استقبال زیاد مردم از گیاهان دارویی و فروش بالای آن‌ها طی سال‌های اخیر، شاهد کشت این گیاهان توسط برخی از کشاورزان در مناطق مختلف استان هستیم که بی‌شک افزایش سطح زیر کشت این گیاهان علاوه بر اینکه درآمدزایی بالایی را به دنبال دارد می‌تواند در توسعه اقتصادی و کاهش آمار بیکاری نقش موثری داشته باشد.

منابع غنی گیاهی در استان ایلام وجود دارد که با صرف هزینه و بررسی کارشناسانه می‌توان از آنها بهره‌برداری کرد./ح