تابناک فارس به نقل از صدا و سیما: سید احمد فاضل زاده رئیس موسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام (ISC) گفت: موسسه ISC وظیفه رصد و پایش علم و فناوری جمهوری اسلامی ایران، کشورهای اسلامی و جهان را بر عهده دارد.
وی گفت: بر اساس گزارش سال 2023 سازمان جهانی مالکیت فکری (WIPO) در خصوص اقتصادهای نوآور برتر، کشورهای هند، ایران و قزاقستان در منطقه آسیای مرکزی و جنوبی به ترتیب در جایگاه اول تا سوم قرار گرفته اند.
وی افزود: طبق گزارشهای شاخص جهانی نوآوری، در بین کشورهایی که طی یک دهه گذشته بیشترین رشد و صعود را داشته اند، کشور جمهوری اسلامی ایران با 51 پله بیشترین صعود را از رتبه 113 به رتبه 62 داشته است.
نمودار. 1 تغییرات جایگاه چند کشور آسیایی در بازه زمانی ده ساله (2023-2013).
فاضل زاده ادامه داد: شاخص های نوآوری و فناوری جهانی عبارتند از: شاخص خروجی‌های خلاق، دانش و فناوری، پژوهش و سرمایه انسانی و پیچیدگیهای کسب و کار. ایران در دو شاخص خروجی‌های خلاق و خروجی‌های پس از ترکیه رتبه دوم را در بین کشورهای پیشرو اسلامی به دست آورده است.
جدول 1. رتبه کشورهای اسلامی در چهار شاخص نوآوری و فناوری WIPO 2023
ردیف
کشور
خروجی‌های خلاق
خروجی‌های دانش و فناوری
پژوهش و سرمایه انسانی
پیچیدگی کسب و کار
1
ترکیه
27
44
41
46
2
جمهوری اسلامی ایران
43
55
60
117
3
امارات
50
59
16
23
4
عربستان
66
68
35
45
5
قطر
65
82
54
73
جایگاه ایران به لحاظ تعداد ثبت اختراع بین‌المللی در بازه زمانی 2023-2013
فاضل زاده گفت: مقالات تحقیقاتی نماد برونداد علمی و پروانه های ثبت اختراع نماد برونداد فناوری و نوآوری است که می تواند منجر به تجاری سازی شود. در جدول 2، مقالات نمایه شده در پایگاه WoS، پروانه های ثبت اختراع پایگاه US PATENTS و نسبت اختراع ثبت شده به مقالات نمایه شده را به تفکیک کشورهای پیشرو در بازه زمانی 2023-2013 نشان می دهد. همانطور که در این جدول نشان داده می شود بیشترین تعداد اختراعات ثبت شده در کشورهای ایالات متحده آمریکا، ژاپن و کره جنوبی بوده است و ایران با 1768 پروانه ثبت اختراع رتبه 51 جهان را از آن خود کرده است.
درصد اختراع به مقاله
تعداداختراعات پایگاه
US PATENTS
تعداد مدارک WoS
نام کشور
86.51%
1151884
1331532
ژاپن
70.16%
286101
407773
تایوان
54.34%
478115
879921
کره جنوبی
45.13%
3544119
7853781
ایالات متحده آمریکا
23.54%
442127
1878466
آلمان
17.44%
79123
453660
سوئد
17.20%
38224
222190
فنلاند
16.37%
86858
530653
سوئیس
16.05%
199721
1244482
کانادا
14.76%
182322
1235116
فرانسه
13.59%
40226
296101
اتریش
11.51%
79401
690032
هلند
11.29%
43514
385530
بلژیک
10.68%
33828
316711
دانمارک
9.59%
139569
1455119
هند
8.88%
212099
2388949
انگلستان
8.79%
470768
5358329
چین
6.33%
82163
1297802
ایتالیا
4.82%
55052
1142506
استرالیا
...
0.32%
1768
548627
ایران
نسبت تولیدات علمی به پروانه های ثبت اختراع
رئیس مؤسسه ISC گفت: مطابق جدول 2، در تمامی کشورهای جهان، تعداد تولیدات علمی از تعداد تولیدات فناورانه (پروانه های ثبت اختراع) بیشتر می‌باشد. درصد پروانه های ثبت اختراع به انتشارات علمی در کشورهای پیشرو در ثبت اختراعات مانند ژاپن، تایوان، کره و آمریکا به ترتیب 51/86 درصد،16/70 درصد،34/54 درصد و 13/45 درصد است .
اختراعات بین‌المللی ثبت شده کشورهای اسلامی پیشرو
فاض زاده گفت: در بین کشورهای اسلامی به لحاظ تعداد پروانه ثبت اختراع، ایران با 1768 پروانه ثبت اختراع، جایگاه پنجم را از آن خود کرده است. کشورهای عربستان سعودی، مالزی، ترکیه و امارات متحده عربی به ترتیب با 17088، 8116، 5765 و 2942 در جایگاه اول تا چهارم کشورهای اسلامی قرار دارند.
اختراعات ملی ثبت شده موسسات آموزشی، پژوهشی و فناوری کشور
رئیس موسسه ISC گفت: با توجه به زنجیره ارزش علم و فناوری، بایستی دانشگاه‌ها، موسسات پژوهشی و فناوری و شرکت‌های دانش‌بنیان کشور با برنامه ریزی و اختصاص بودجه مناسب اقدام به ثبت دستاوردهای علمی و فناوری در پایگاه‌های ملی و بین‌المللی ثبت اختراعات نمایند. بدیهی است در این راستا بایستی متولیان امر با تخصیص بودجه های مناسب و تامین و تجهیز آزمایشگاه‌های تحقیقاتی زمینه توسعه‌ی تبدیل علم به فناوری و محصولات دانش‌بنیان را فراهم کنند .
