به
گزارش فارس؛ در حال حاضر یکی از مهمترین مشکلات پیش روی استان، به مسائل و مشکلات
روستاها بازمیگردد که از امکانات کمتری برخوردار هستند و هنوز به آنچه که باید در
روستاها وجود داشته باشد، نرسیدهاند.
مشکلات
روستاهای استان همدان در حال حاضر به چند دسته کلی تقسیم میشود که کمبود امکانات
زیربنایی گرفته تا مشکلات و معضلات اجتماعی را شامل میشود.
بدون
تردید مشکلاتی که گریبان روستاها و اهالی آن را گرفته در نهایت به کاهش تولید
محصولات کشاورزی، مهاجرت روستاییان به شهرها و در نتیجه ایجاد پدیدههایی چون
حاشیهنشینی و معضلات اجتماعی منجر خواهد شد.
آب
نخستین دغدغه روستاییان
در
نخستین گام برای بررسی مشکلات روستاییان باید به وضعیت آب آن اشاره کرد. در حال
حاضر تأمین آب در حوزه شرب و کشاورزی به دغدغه بزرگ روستاییان و البته مسئولان
تبدیل شده است. این مشکلات علاوه بر اینکه دامن کشاورزی را به شدت گرفته و عملاً
یک تهدید بزرگ در این راه به حساب میآید، به حوزه شرب مردم نیز وارد و عملاً به
یک مشکل جدی تبدیل شده است.
آب
حیات و ادامه زندگی روستایی را در اغلب شهرستانها به خطر انداخته و به بزرگترین
چالش پیش رو تبدیل شده، به گونهای که آبرسانی به برخی از روستاها به وسیله تانکر انجام
میشود.
برای
حل معضل آب در استان اقداماتی در حال انجام است که مسئولان آن را به دو گروه بلندمدت
و کوتاهمدت تفسیر میکنند.
اقدامات
بلندمدت برای حل مشکلات استان، آبرسانی از طریق سد تالوار واقع در استان زنجان است
که هنوز به سرانجام نرسیده و مسئولان تلاش بسیاری را در این راه انجام دادهاند،
هرچند اما و اگرهای فراوانی با آن همراه است.
از
سوی دیگر اقدامات جدی برای برخورد با چاههای غیر مجاز در استان انجام شده به طوری
که بنا بر اعلام شرکت آبمنطقهای، در سال گذشته 650 چاه غیر مجاز مسدود شده و
دیگر هیچ چاه غیر مجازی که دارای حکم قضایی برای مسدود کردن است وجود ندارد.
هرچند
این اقدام به نوعی بسیار دیرهنگام انجام شد، اما باز هم میتواند برای حفظ و حراست
از منابع آبی باقیمانده موثر باشد.
راههای
روستایی محروم از روشنایی
روشنایی
راههای روستایی نیز از دیگر مشکلات موجود در راه توسعه روستاها به حساب میآید،
به طوری که آمد و شد به روستاها را در شبهنگام با مشکلات بسیاری مواجه میکند.
تمرکز
و توجه مسئولان شرکت برق همدان به مرکز استان و غافل شدن نسبت به روستاها، باعث
شده راههای روستایی با تاریک شدن هوا به یک هیولای خفته در تاریکی برای به خطر
انداختن زندگی مسافران در شب تبدیل شوند.
هر
چند هنوز در داخل روستاها نیز تاکنون امر برقرسانی به خوبی صورت نگرفته است.
در
حوزه گاز کشی نیز برخی از مناطق روستایی از این نعمت محروم هستند و همچنان از نفت
و سایر وسایل گرمایشی استفاده میکنند.
به
طور کلی باید اعلام کرد هنوز دغدغههای اولیه چون آب، برق و گاز به طور کامل در
روستاها برطرف نشده است.
بهسازی
روستایی، مطالبه بزرگ روستاییان از مسئولان
امروز
یکی از مهمترین مسائلی که در روستاها مطرح است، بهسازی روستایی و به عبارت دیگر
اجرای طرح هادی روستایی است که در استان هنوز به دستاورد چندانی منجر نشده است.
به
عبارت دیگر مسئولان بنیاد مسکن استان، اگرچه با افتخار تمام از تهیه طرح هادی برای
همه روستاها سخن میگویند اما این نکته را چندان مطرح نمیکنند که چند درصد روستا
از طرح هادی برخوردار هستند.
باید
گفت عملاً در کمتر از یک سوم روستاهای استان فاز نخست طرح هادی اجرا شده که در
مجموع 10 درصد کل طرح هادی را شامل میشود.
متأسفانه
مسئولان بنیاد مسکن استان به خاطر نداشتن اشراف رسانهها و مسئولان ارشد استان بر
روستاها، واقعیتها را به صورت شفاف مطرح نکرده و مسائل مهم را در لفافه عنوان میکنند
که ضعف عملکردی آنان چندان مشخص نباشد.
به
عبارت سادهتر فاز نخست طرح هادی روستایی شامل یک خیابان در روستا میشود. مدیرکل
بنیاد مسکن انقلاب استان همدان در آخرین نشست خبری خود اعلام کرد در استان همدان
از بین 941 روستای بالای 20 خانوار، عملیات اجرایی فاز یک طرح هادی 471 روستا آغاز
شده، در 262 روستا به اتمام رسیده و در 198 نقطه روستایی این پروژه در دستور کار
قرار دارد.
متأسفانه
تعلل در این حوزه روستاییان را با مشکلات بسیاری به ویژه در فصل زمستان و زمان بارندگی
ایجاد کرده و رفت و آمد آنان را با چالشهای فراوانی مواجه کرده است.
عدم
رسیدگی به امور بهسازی روستایی نمیتواند به رونق صنعت گردشگری نیز در روستاها کمک
چندانی کند و تا زمانی که روند فعلی ادامه دارد این صنعت در روستاها در حد شعار
باقی خواهد ماند.
اشتغال،
رویای جوانان روستایی
یکی
از مهمترین مطالبات روستاییان ایجاد اشتغال برای جوانان است، متأسفانه در حال حاضر
به دلیل کمبود آب و البته افزایش جمعیت روستایی در برخی از روستاها باعث شده زمینهای
کشاورزی موجود کفاف خانوادههای ساکن در روستا را نمیدهد و به همین دلیل جوانان
را با معضل نبود شغل مواجه کرده است.
البته
برخی از روستاها چون کردآباد به صنعت پوشاک، طاهرلو به تولید کفش و کاج به ساختن
قاب پرداختند و به نوعی جایگزینی برای امور کشاورزی انتخاب کردند؛ اما همه
روستاهای استان هنوز جایگزینی برای شغل کشاورزی پیدا نکردند و با مشکلات مربوط در
راه و نبود اشتغال دست و پنجه نرم میکنند به طوری که اغلب آنها نیز هر روز بیش
از گذشته به مهاجرت کردن از شهرها تشویق میشوند.
عواقب
مهاجرت روستاییان به شهر برای همگان به قدری آشناست که گفتن آن به تکرار مکررات
تبدیل شده، مهاجرت به شهر برای اکثر روستاییان برابر است با مشکلاتی چون حاشیهنشینی،
هماهنگ نبودن فرهنگ خانواده روستایی با شهر و البته مشکلات بیشتری در حوزه اشتغال
برای مسئولان شهری.
با
وجود همه این مشکلات هنوز مشکلات مردم روستا پابرجاست و خطر ترک روستا و مهاجرت به
شهر پررنگتر از گذشته وجود دارد، هر روز نیز این اتفاق در بسیاری از نقاط استان
رخ میدهد.
کم
رونقی ازدواج در روستاها
یکی
از مهمترین مشکلاتی که در حوزه اجتماعی و فرهنگی در روستاها رخ داده، مجرد ماندن
بسیاری از جوانان به ویژه دختران روستایی است زیرا بسیاری از مردان جوان و مجرد
برای یافتن شغل به شهرها مهاجرت کردند و رویداد مهم ازدواج در روستاها از رونق
افتاده است، این معضل که امروز چندان به آن پرداخته نمیشود و ممکن است به معضلات
اجتماعی بسیار زیادی منجر شود.
اگر
نیز تاکنون مشکلات چندانی رخ نداده به دلیل بافت مذهبی اغلب روستاها و کوچک بودن
محیط است که مانع بزرگی در راه چالشهای اجتماعی شده است.
توسعه
امکانات در روستاها
برای
جلوگیری از بروز مشکلات اجتماعی و اقتصادی باید تدابیر لازم برای توسعه امکانات
سختافزاری و نرمافزاری در روستاها فراهم شود تا دغدغههای ابتدایی چون بهداشت،
فرهنگ، آموزش و... همچنان به عنوان بزرگترین مشکلات در روستاها مطرح نباشد.
طبیعی
است استمرار شرایط فعالی نتیجه ناخوشایند مهاجرت را در پی خواهد داشت که هزینههای
مادی و معنوی آن بارها از توسعه زیرساختها و امکانات در روستاها بیشتر خواهد شد.
از
همین رو ایجاد امکانات زیربنایی در روستاها، تغییر الگوی کشت مطابق با بحران کمآبی
و آموزشهای لازم و استفاده از سایر ظرفیتهای روستایی در استان میتواند در
ماندگاری اهالی در روستاها موثر باشد.