توسعه اشتغال در روستاها با طرح‌های مشارکتی در یزد

به گزارش تابناک یزد،طرح‌های مشارکتی روستایی با هدف ایجاد واحدهای تولیدی در روستاها و توسعه پایدار آنها در استان کلید خورد. 50 طرح برای بررسی به دفتر امور روستایی و شوراهای استانداری ارسال شد و در نهایت 10 طرح برای دریافت این تسهیلات، تایید شد و امروز شاهد پرداخت تسهیلات به 3 طرح از مجموع طرح‌های مشارکتی روستاهای استان هستیم.
رهاورد اجرای طرح‌های مشارکتی در روستاها ایجاد احساس مسئولیت جمعی برای حفاظت از منابع روستاها است و انتظار می‌رود روستاییان از این ظرفیت‌ برای درخشش در استان و کشور بهره گرفته و از مهاجرت نیروی کار به خارج از روستاها جلوگیری کنند و حتی نیروهای کار مهاجر را به روستا بازگردانند.
طرح مشارکتی با استقرار واحدهای تولیدی در روستاها در قالب شرکت‌‌های تعاونی و شرکت‌های سهامی خاص دنبال می‌شود به این ترتیب که برای هر شرکت با تعداد اعضای مشخص، سقف تسهیلات برای سرمایه‌گذاری تعیین شده است برای مثال شرکت‌های دارای 20 تا 24 نفر عضو می‌توانند بعد از تامین 40‌درصد سرمایه، 60‌ درصد آن تا سقف 750 میلیون تومان را به صورت تسهیلات دریافت کنند.
همچنین شرکت‌های دارای 25 تا 49‌نفر عضو نیز با تامین 40‌درصد سرمایه مورد نیاز طرح‌های تولیدی، مشمول دریافت 60 درصد باقیمانده سرمایه تا سقف یک میلیارد تومان تسهیلات می‌شوند و سقف تسهیلات پرداختی به شرکت‌های دارای 50 تا 99 نفر عضو 2‌میلیارد تومان است.
بر اساس این طرح، شرکت‌های دارای 100 تا 149 عضو نیز می‌توانند با تامین 35 درصد سرمایه، تا سقف 2 میلیارد تومان تسهیلات دریافت کنند و سقف تسهیلات تعیین شده برای شرکت‌های دارای 150‌تا‌199‌نفر عضو نیز با تامین 25 درصد سرمایه، 4‌میلیارد تومان تعیین شده است.
در این طرح همچنین به شرکت‌های دارای بیش از 200‌نفر عضو با تامین 20 درصد سرمایه هم تسهیلات پرداخت خواهد شد. اجرای چنین طرحی در روستاها با توجه به مشکلات اشتغال و موج مهاجرت‌ها لازم و ضروری به نظر می‌رسد.

چالش اشتغال در روستاها
با توسعه شهرنشینی، بروز خشکسالی و کاهش منابع آبی در روستاها و همچنین مهاجرت به شهرها، شاهد تخلیه روستاها از جمعیت هستیم. هر چند کمبود آب و خشکسالی، تاثیر بسزایی در خالی شدن روستاها از سکنه دارد آنچه روستاییان را به سمت شهرها سرازیر کرده است آب نیست، اشتغال است.
بسیاری از روستاییان اعم ازپیر و جوان به دلیل نداشتن منابع درآمدی که بخشی از آن متوجه خشکسالی است، روستاها را ترک کرده و راهی شهرها شده‌اند و به دلیل نداشتن تخصص در حرفه‌ها و مشاغل شهری، در مشاغل مختلف مشغول فعالیت هستند اما آنچه مسلم است اگر فرصت اشتغال در روستاها مهیا شود، حتی با ادامه خشکسالی‌ها، روستاها از سکنه خالی نخواهد شد.
نگرانی از نداشتن شغل، بسیاری از روستاییان را از ادامه زندگی در روستاها نا امید کرده است و بسیاری از روستاییان قبل از این‌که فرزندانشان مشغول تحصیل شوند، روستا را ترک می‌کنند چرا که امیدی به اشتغال فرزندانشان در روستاها ندارند در حالی که روستاها ظرفیت‌های بالقوه‌ای برای اشتغالزایی دارند.

نیاز روستاها به فرصت‌های پایدار اشتغال
یکی از روستاییان یزدی عقیده دارد که ایجاد اشتغال پایدار در روستاها از جمله راه اندازی واحدهای تولیدی در حوزه دام و طیور، واحدهای گلخانه‌ای و ایجاد صنایع تبدیلی و تکمیلی کشاورزی می‌تواند روستاییان را به ماندن در روستا و کسب درآمد مناسب در داخل روستا امیدوار کند.
«حامد جلیلی» می‌افزاید: زمانی که جوانان روستا مجبور نباشند برای امرار معاش و چرخاندن چرخ زندگی به شهر مهاجرت کرده و حتی به حداقل حقوق ودستمزد هم راضی شوند، قطعا ماندن در روستا را به مهاجرت ترجیح می‌دهند اما به شرط آنکه فرصت اشتغال در روستا برای آنها ایجاد شود.وی می‌گوید: هر یک از روستاهای استان پیشینه قابل استنادی در حوزه اشتغال دارد و می‌تواند با احیای مشاغلی که زمانی منبع درآمد روستاییان بوده است، روستاها را دوباره آباد کند برای مثال اهالی بنادک سادات در گذشته به احرامی بافی مشغول بودند که صنعتی پاک و بدون نیاز به آب است و در حال حاضر که روستاها درگیر خشکسالی هستند، می‌توان این فرصت‌های شغلی را دوباره احیا کرد.
جلیلی ادامه می‌دهد: اهالی برخی از روستاهای استان در رشته‌های مختلف صنایع دستی تبحر داشتند و درآمد خوبی کسب می‌کردند اما امروز حیات روستاها تنها به آب وابسته شده است و به دلیل خشکسالی‌ها و کاهش زراعت و باغبانی، روستاها روز به روز خالی‌تر می‌شوند.
وی اظهار می‌کند: دولت باید با ظرفیت سنجی در روستاها و ارائه پیشنهاد به روستاییان، فرصت را برای اشتغال روستاییان ایجاد کند و از سوی دیگر با پرداخت تسهیلات، زمینه تولید را در روستاها فراهم کند تا روستاییان برای تامین زندگی مجبور نشوند به شهرها مهاجرت کرده و عمدتا در مشاغل کارگری مشغول به کار شوند.
یکی دیگر از روستاییان با اشاره به پرداخت تسهیلات طرح‌های مشارکتی در روستاهای استان، می‌گوید: اجرای این طرح‌ها آینده خوبی را برای روستاهای استان ترسیم می‌کند البته به این شرط که روستاها به شهر تبدیل نشده و با مشکلات ناشی از صنعتی شدن شهرها مواجه نشوند.
«محمدرضا رحیمی» می‌افزاید: اگر قرار باشد با اجرای طرح‌های مشارکتی که ظرفیت تولید و اشتغال قابل توجهی دارد، شاهد ساخت کارخانه‌های آلاینده در روستاها باشیم، روستاها در آینده به نابودی کشیده خواهند شد و همان بهتر که این طرح‌ها اصلا در روستا اجرا نشود وبه طبیعت آن آسیب وارد نکند.
وی ادامه می‌دهد: صنایع پاک باید در روستاهای استان مستقر شود از این رو باید به دنبال شناسایی صنایعی رفت که با ذات روستاها همخوانی بیشتری دارد تا روستاییان نیز بتوانند ارتباط بهتری با آن برقرار کرده و در پیشبرد آن سهیم شوند.
وی می‌گوید: طرح‌های مشارکتی باید بعد از مطالعه و امکان سنجی در روستاها اجرا شود چرا که برخی از طرح‌ها ممکن است برای یک روستا گزینه‌ای خوب اما برای یک روستای دیگر گزینه خوبی نباشد از این رو باید طرح‌ها بر اساس امکان اجرا، بررسی، تایید و در نهایت حمایت شوند.

3 طرح مشارکت در شرف دریافت وام
مدیر کل دفتر امور روستایی و شوراهای استانداری اجرای طرح‌های مشارکتی را بهره‌برداری مناسب از ظرفیت‌های نیروی انسانی بومی روستاهای استان عنوان می‌کند و می‌افزاید: اگر بتوانیم از توان مادی و معنوی آنها برای توسعه روستاها بهره بگیریم، به‌طور قطع عمران و آبادانی روستاها شتاب بیشتری خواهد گرفت.
«محمد یارمند» می‌افزاید: اجرای طرح مشارکت در روستاهای استان با هدف ایجاد اشتغال پایدار برای روستاییان و جلوگیری از مهاجرت آنها به شهرها در دستور کار قرار گرفت و تا امروز 50 طرح در روستاهای مختلف به دفتر امور روستایی استانداری ارسال و بررسی شده است.
وی می‌گوید: بر اساس بررسی‌های صورت گرفته در مجموع 10 طرح در روستاهای استان مصوب شد که 8 طرح آن مشارکتی و 2 طرح غیرمشارکتی است و تاکنون 3 طرح به مرحله پرداخت تسهیلات رسیده است.
یارمند تاکید می‌کند: رویکرد دفتر امور روستایی استانداری یزد، حمایت از طرح‌های متناسب با طبیعت و اقلیم روستاهاست از این رو به شدت از طرح‌های اشتغال در حوزه صنایع تبدیلی و تکمیلی حمایت می‌شود اما به‌شدت مخالف صنعتی شدن روستاها هستیم.
وی ادامه می‌دهد: استقرار واحدهای تولید فولاد، کاشی و سرامیک در روستاها جز آلایندگی دستاورد و رهاورد دیگری نخواهد داشت از این رو دنبال واحدهایی هستیم که بتوانیم ظرفیت اشتغال را بدون وارد شدن زیان به ساختار و بافت روستاها ایجاد کنیم.