سیاستگذاران و مدیران ارشد دولت یازدهم در حوزه فرهنگی، خیز تازهای برداشتهاند تا فیلمهای سینمایی غیرایرانی پس از سه دهه به صورت همزمان با دیگر نقاط جهان در ایران نیز به نمایش درآیند؛ طرحی که اگرچه مخالفانی از بدنه فیلمساز کشور دارد اما مجموعه سینمای کشور سالها بر آن تاکید داشتهاند و عدم تحققش، محروم کردن سینماداران از درآمد قابل توجه این بخش است.
به گزارش «تابناک»؛ در همه نقاط دنیا، فیلمهای خارجی سهم قابل توجهی از اکران را برعهده دارند و شاید فقط دو کشور از این قاعده مستثنی باشند؛ هند و آمریکا. مردم هند سلیقه منحصر به فردی دارند و عمده سالنهای سینمای هند نیز متمرکز بر پخش فیلم هندی است اما در آمریکا به عنوان دارنده بزرگترین صنعت سینمای جهان، شرایط به گونه دیگری است.
ایالات متحده آمریکا با بیش از چهل هزار سالن سینما از مجموع حدود 150 هزار سالن سینمای جهان و همچنین عناوین تولیدی فیلمهای سینماییاش که در طول هر سال چهاررقمی میشود، آنچنان ظرفیت عظیمی را در اختیار دارد که اکران چند صد فیلم سایر کشورها و محصولات مشترک با تعداد مشخصی سالن، نمود آنچنان پررنگی در این کشور ندارد.
سوای این دو کشور، هیچ نقطه جغرافیایی را نمیتوان یافت که سهم قابل توجهی از اکران را به تولیدات سایر کشورها اعم از تولیدات سینمای آمریکا، اروپا و آسیا (کره جنوبی، ژاپن و چین) نداده باشد و در واقع شاید ایران یکی از انگشتشمار کشورهای دنیا باشد، که اقتصادی سالنهای سینمایش، صرفاً متکی بر محصولات داخلی است و بخش وسیعی از مردم کشور فیلمهای خارجی را تماشا میکنند اما نه به طریق قانونی و نه بر روی پرده سالنهای سینما!
این راه خطا دقیقاً در دوران آغاز شد که برخی از آن به اشتباه تحت عنوان «دوران طلایی سینما» یاد میکنند اما بدترین فجایع از جمله تعطیلی گروهی از سینما و آغاز منحنی سقوط فروش سینمای ایران در این دوران رقم خورد؛ دورانی که از سال 1363 آغاز شد و «تابناک» پیش از این به یک پرده از آن در گفت و گو با یکی از تهیه کنندگان فیلمهای خارجی اشاره کرده است.
در آن زمان برخوردی بسیار قهری با صاحبان آثار سینمایی خارجی در کشورمان شد و برخی از آنها در ساختمان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شلاق خوردند تا بدین ترتیب به سختترین شیوه ممکن، ممنوعیت فیلمهای خارجی در جسم و ذهن برخی درج شود.
این روایت تلخ را که «تابناک» پس از سالهای متمادی کالبدشکافی کرده بود را میتوانید از اینجا بخوانید.
حال مدیران فرهنگی دریافتهاند که اسلافشان چه اشتباهات بزرگی مرتکب شدهاند و با سرعت گرفتن افزایش شمار سالنهای سینمای کشور، در پی بازگرداندن فیلمهای سینمایی خارجی به چرخه اکران در کشورمان هستند، به گونهای که پس از بیش از سه دهه، بالاخره همزمان با اکران فیلمهای مهم و روز در سراسر دنیا، در ایران نیز این آثار با رعایت استانداردهای اخلاقی کشورمان اکران شود؛ اتفاقی که در اکثر کشورهای منطقه خاورمیانه نیز رخ میدهد.
آنچه باعث شده بتوان از جدیت تصمیم مسئولان فرهنگی دولت در باز کردن این گره سخن به میان آورد، در درچه اول سخنان حسام الدین آشنا مشاور فرهنگی رئیسجمهور و از اصلیترین تئوریسینهای دولت یازدهم است. آشنا یکشنبه پنج فروردین در همایش «اکران فیلم خارجی در ایران» گفت: «
...از نوارهای بتاماکس تا ویاچاس، از سیدی تا بلوری، از اینترنت کمسرعت تا اینترنت پرسرعت، همگی در خدمت انتقال آخرین دستآوردهای هنری و صنعتی سینمای جهان به مردم بودهاند. صنعت و اقتصاد زیرزمینی تهیه، زیرنویس، دوبله کردن، تکثیر، توزیع، آرشیو و نقد سینمای خارجی بنا شدهاند. منتقدان در چهار دهه گذشته در مجلات تخصصی و عمومی در شرح و نقد فیلمهایی مینوشتهاند که مردم قانوناً مجاز به دیدن آنها نبودهاند. پس ما سیاست الزامآوری را اعمال کردهایم که برای هیچکس الزامآور نبوده است. این مصداق «تخصیص اکثر و استثنای مستهجن» در کلام علماست.»