یکی از ابعاد مهم و با شمولیت بالا در پیشرفت هر جامعه توجه ویژه به پیشرفت و ارتقای مبانی اقتصادی در آن به شمار میرود چراکه پیشرفت اقتصادی همواره از ابتدا یکی از مهمترین دغدغههای نخستین بشر بوده و به نوعی سنگ بنای هر نوع تحول و توسعه قلمداد میشود.
یکی از مهمترین شاخصهای پیشرفت و توسعه یافتگی در هر منطقه نیز وجود شبکه حمل و نقل مطمئن، جادههای ایمن و مناسب به منظور دسترسی و ایحاد ارتباط با سایر مراکز مهم اقتصادی به شمار میآید که در گرو احداث انواع راههای مواصلاتی شامل آزادراهها، بزرگراهها، راه آهن و سایر مسیرهای دریایی و هوایی میشود.
کشور ایران از دیرباز به دلیل قرار داشتن در مسیر راهبردی آسیا و اروپا در کنار خط مواصلاتی شمال به جنوب همراه با بهرهمندی از دسترسی به دریاهای آزاد و باتوجه به همسایگی با کشورهای بدون دسترسی به راههای آبی همواره یکی از اصلیترین راههای مواصلاتی و مراکز ثقل ارتباطی بین کشورها و حتی قارهها بوده است.
وجود استعدادهای عظیم خدادادی از منابع سرشار طبیعی، موقعیت استراتژیک و بهرهمندی از بخش قابل توجهی از فلات ایران، موقعیت کمنظیری را از گذشته دور برای این منطقه رقم زده که با سیری در تاریخ، وجود راههای باستانی مانند راه بدخشان بين كشور آشوريان و بدخشان در ايالت كنوني افغانستان در 4500 سال پيش از ميلاد مسيح، راههاي آبي متعدد و جاده مشهور ابريشم و وجود صدها كاروانسرا و اقامتگاه را میتوان شواهدی بر این ادعا برشمرد.
اما اهمیت راهها جایی به خوبی قابل لمس میگردد که در بسیاری از آیات کتاب آسمانی قرآن بیش از 1400 سال پیش نیز تأکیدات فراوانی بر لزوم اهمیت بشر به این بخش برای دست یافتن به آبادانی و گسترش زندگی خود میتوان استخراج کرد تا جایی که خداوند در آیه ۲۴ سوره الرحمن کشتیهای موجود در دریاها را به صورت مستقیم از آن خود معرفی کرده و میفرماید: و له الجوار المنشآت فی البحر کالاعلام؛
قرآن به عنوان یک برنامه کامل زندگی انسان بر پیشرفت و توسعه اقتصادی بشر تأکیدات فراوانی داشته و علاوه بر توجه به پیشرفتهای اقتصادی، علمی و فنی، آبادانی در زمین و استفاده از نعمتهای موجود در آن را مسئولیت و وظیفه بشریت معرفی میکند.
بهگونهای که در در آیه ۶۱ سوره هود به صراحت به این وظیفه و مسئولیت جامعه بشری در قبال زمین اشاره میکند و میفرماید: هو انشاکم من الارض و استعمرکم فیها؛ اوست که شما را از زمین پدید آورده است و خواست که آبادانش دارید.
بنابراین برای دست یافتن به این سطح از پیشرفت و توسعه به یقین باید راهها را با لحاظ فاکتورهایی نظیر ایجاد و توسعه راههای هوایی، دریایی و زمینی، افزایش امنیت راهها و بهرهمندی از ابزار و وسایل پیشرفتهتر در حمل و نقل و جابجایی ازجمله عوامل اثرگذار کلیدی و مولفههای برتر برشمرد.
همه فرصتها در اختیار مازندران
در شرایط کنونی به جرأت میتوان مازندران را یکی از راهبردیترین مراکز اقتصادی کشور برشمرد که با بهرهمندی همزمان از خطوط حمل و نقل ریلی، هوایی، دریایی و جادهای در صورت پرداخته شدن صحیح به هریک با وجود طرحهای با بازههای زمانی متفاوت میتواند به قطب اقتصادی کشور و حتی منطقه تبدیل شود.
وجود بنادر سه گانه نوشهر، فریدونکنار و امیرآباد بهشهر همراه با اسکله نفتی نکا، دو فرودگاه بینالمللی دشت ناز ساری و رامسر، استعداد خطوط ریلی بالا و جادههای بینالمللی همگی عواملی هستند که برای ایجاد تحول و جهش در امور اقتصادی تنها نیاز به یک انسجام برنامهای در تحقق رونق اقتصادی فرادستی با معیار اقتصاد مقاومتی دارند.
در همین راستا منطقه ویژه و جدید بندر امیرآباد با سرعت رشد چشمگیر خود توانسته نگاهها را به خود دوخته و ظرفیت قابل توجهی را از خود برای بکارگیری در زمینه رشد صادرات و رونق اقتصادی منطقه به خصوص در شرق مازندران به نمایش بگذارد.
تا جایی که با توجه به عدم بهرهمندی مازندران از یک منطقه ویژه و آزاد اقتصادی در فاکتورهای لحاظ شده منطقه ویژه امیرآباد دارای امتیازات لازم برشمرده شده و تلاشها همچنان برای تحقق آن ادامه دارد.
قطب اقتصادی، دستیافتنی برای شرق مازندران
اما به یقین برای دست یافتن به رونق اقتصادی در این منطقه، راهها حرف اصلی میزنند و نیاز است تا هرچه بیشتر به افزایش خطوط و کیفیت آن در حوزههای ارتباطی مربوط به آن کار ویژه و گسترده صورت بگیرد.
این درحالی است که هنوز راههای مواصلاتی به بندر امیرآباد و اسکله نفتی در نکا از شهرهای بهشهر، نکا و رستمکلا یا ناقص بوده و یا با کیفیتی پایین سالها در انتظار نگاهی تازه و توجهی جدی برای ساماندهی آنها به سر میبرند.
شرق مازندران که هم در مسیر جاده بینالمللی و ترانزیتی شمال شرق به شمال غرب کشور قرار داشته و هم از طریق جاده گلوگاه به دامغان توان ارتباط مستقیم با بخش مرکزی و جنوبی کشور را داراست در کنار همجواری با فرودگاه بینالمللی دشت ناز ساری و خود بندر امیرآباد یک نقطه استراتژیک در مازندران و شمال کشور به شمار میآید که باید در این زمینه مسئولان تنها با نگاه علمی بر اساس منافع ملی به آن بپردازند.
تجربه نیز ثابت کرده است که این مهم جز با اراده و تلاش خستگیناپذیر جهادی از سوی مدیران دستگاهها و مسئولان ممکن نبوده و نگاه راحتطلبانه هیچگاه نمیتواند در راستای تحقق اهداف مردم گام قابل توجهی را بردارد.
کار خستگیناپذیر راهی به سوی رونق اقتصادی
در همین زمینه علیمحمد شاعری نماینده شرق مازندران در مراسم کلنگزنی محور طوسکلا به حسینآباد در شهرستان نکا، کار خستگیناپذیر و تلاش شبانهروزی را چاره حل مشکلات برشمرد و اظهار کرد: از ابتدای انقلاب تا کنون هر زمان که مدیریت جهادی انجام شد مشکلات از پیش روبرداشته شده است.
وی افزود: وزارتخانههایی که کار خود را به صورت جهادی آغاز کرده و ادامه میدهند موفق بودهاند اما دستگاههایی که همچنان در انتظار پول، امکانات و تخصییص اعتبار هستند عملکردی بینتیجه داشتهاند.
نماینده شرق مازندران در مجلس شورای اسلامی با اعلام نارضایتی از فضای کنونی تولید و اشتغال، خاطرنشان کرد: موفقیتها در جایی بدست آمد که کارها به صورت جدی دنبال شد و اگر مدیران استان مازندران به خوبی کار میکردند فضای اشتغال و تولد از این بهتر میشد.
این مسئول در ادامه با اشاره به حضور اخیر رئیس جمهور در کشور، اضافه کرد: حدود دوسوم از سه هزار میلیارد تومان پروژه افتتاح شده در سفیر اخیر رئیس جمهور به مازندران به شرق مازندران اختصاص داشته که مهمترین ان نیز در بندر امیرآباد بوده است.
وی گفت: با دریافت موافقت واگذاری یک هزار هکنار از اراضی بانک زمین به منظور احداث شهرک صنعتی در بهشهر و گلوگاه، در آینده نزدیک این به منطقه ویژه اقتصادی و منطقه آزاد بندر امیرآیاد متصل میشود.
شاعری با انتقاد از مشخص نبودن وضعیت منطقه آزاد اقتصادی در کشور از سوی دولت، تصریح کرد: از میان 17 استان مرزی کشور تنها مازندران است که منطقه آزاد آن در هالهای از ابهام قرار دارد که اکنون دولت باید در قالب لایحه به وظایف خود عمل کند.
راههای روستایی شریان حیاتی برای تحقق تولید و اشتعال
وی با ابراز خرسندی از آغاز اجرایی شدن جاده مواصلاتی طوسکلا به حسین آباد، افزود: این مسیر به دلیل تلفات انسانی زیاد و دشوار بودن حمل و نقل جادهای برای مردم مشکلاتی را در طول سال ایجاد میکند که از اهمیت بالایی برخوردار است.
رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس همچنین از انتخاب پیمانکار برای آسفالت پنج کیلومتر باقیمانده از جاده نکا به نیروگاه خبر داد و یادآور شد: وضعیت برای بیش از 10 کیلومتر مسیر بهشهر به حسینآباد و تازهآباد به سه راه زاغمرز در مرحله مناقصه قرار دارد.
این مسئول با انتقاد از کند بودن روند ساخت و ساز در مسیر جادههای روستایی، اضافه کرد: راههای روستایی شریان حیاتی برای تحقق اشتغال و تولید است که باید در اولیت قرار بگیرند.
در پایان وی عملکرد بخشهای حمل و نقل، راه و شهرسازی و بهداشت و درمان و پروژههای آب منطقهای در شرق مازندران را مناسب ارزیابی کرد و گفت: باتوجه به نشست با پیمانکار سد گلورد، این پروژه نیز در حال پیشرفت و اتمام کار قرار دارد.
توسعه اقتصادی شرق مازندران در گرو رشد راهها
همچنین حیدر نوروزی مدیرکل راه و شهرسازی مازندران در این مراسم پروژههای کوچک و درون شبکهای راه و شهرسازی در مازندران را رو به اتمام توصیف و اظهار کرد: باتوجه به وجود 6 راه مواصلاتی و ورودی به مازندران اما اجرای پروژههای راه و شهرسازی مشکل است.
وی افزود: فاصله بیش از 70 کیلومتری انتقال مصالح در کنار مسائل مربوط به منابع طبیعی، محیط زیست، معارض و شرایط آب و هوایی ازجمله مشکلاتی است که در مشکلات راه و شهرسازی این استان وجود دارد.
مدیرکل راه و شهرسازی مازندران در ادامه با بیان اهمیت این استان برای کشور، خاطرنشان کرد: وجود محورهای مواصلاتی گلوگاه به دامغان، کیاسر، سوادکوه، هراز، کندوان و الموت ازجمله دلایل این اهمیت به شمار میرود که در این بین مسیر گلوگاه به دامغان از یکی از مهمترین جادهها به شمار میآید.
این مسئول ارتقا محورهای ورودی را عامل توسعه و تبدیل شدن شرق مازندران به قطب اقتصادی دانست و اضافه کرد: محور طوسکلا نکا به حسین آباد بهشهر بخشی از راههای این منطقه است که قسمتی از پروژه آنتنی نکا به امیرآباد به طول 10 کیلومتر و 300 متر با تخصیص اعتبار پنج میلیارد تومان به شمار میآید.
در پایان وی این پروژه را در زمره پروژههای کلید خورده در سفر استانی رئیس جمهور برشمرد و گفت: محور طوسکلا به حسینآباد در مدت 16 ماه به اتمام میرسد.
فاکتورهای تأمین امنیت در راهها
به گزارش بلاغ، تأمبن امنیت در جادهها یکی از اصول اساسی در پیشرفت اقتصادی و رونق آن برای هر منطقه و کشوری به شمار میآید چراکه فراهم آرودن امنیت شبانه روزی جادهها و راههای کشور به معنای توسعه و آسایش بوده و سبب آرامش برای عموم مردم میشود.
بر همین اساس امنیت را تنها نباید در مقولههای انتظامی و نظامی خلاصه کرد بلکه در کنار تأمیبن امکانات رفاهی و امنیتی باید در فکر توسعه جادهها و راهها با احداث مسیرهای با کیفیت و ماندگار بود تا هم با کاهش تلفات جادهای و هم رونق حمل و نقل بتوان گام مهمی را در دستیابی به اهداف اقتصادی نیز برداشت.
بنابراین احداث راهها و جادههای متعدد و متنوع کوچک و بزرگ از سوی دولت امکان دسترسی مناطق به یکدیگر را تسهیل بخشیده و وجود تجارت آسان همراه با تبادل بدون دغدغه میتواند گام موثری را برای رسیدن به معنای واقعی پیشرفت و رونق اقتصادی بردارد.