"مغار افتر" یکی از بزرگترین غارهای آهکی استان است که مردم این روستا و روستاهای اطراف از دیرباز از آن بعنوان یخچال و محلی برای نگهداری مواد غذایی و خصوصا مواد لبنی که نیازمند نگهداری طولانی مدت بوده، استفاده می‌کنند.

دامداران این روستا بیش از ۲۰ هزار دام سبک دارند که در فصل گرما به سه ییلاق خود با نام‌های گورسفید، کلارخان و طارم کوچ کرده و بیش از ۲۵ نوع محصولات لبنی تولید می‌کنند که بعضی از این محصولات منحصر به فرد است مانند پنیر پوستی محلی که پس از قرار دادن پنیر گوسفندی در پوست گوسفند آن را در سردخانه‌ای طبیعی قرار می‌دهند تا به عمل بیایید.

این سردخانه طبیعی در روستای افتر با شماره ۱۳۵ به ثبت ملی رسیده است و محصولات لبنی دامداران سراسر استان سمنان از جمله سمنان، مهدیشهر، شاهرود، سرخه، دامغان، گرمسار و حتی عشایر استان‌های همجوار مانند دامداران شهرستان فیروزکوه در این غار نگه داری می‌شود.

این نعمت طبیعی خداوند در دل کوه، از گذشته، میزبان انواع لبنیات همانند پنیر ، ماست ، کره ودیگرمحصولات لبنی عشایر بوده است و عشایر این منطقه نسل به نسل از این غار استفاده می‌کنند.

اگر بخواهیم از شیوه کار این غار بگوییم ابتدا باید بدانیم که این غار بدون هیچ گونه انرژی و سوختی کار می‌کند و محصولاتی که در این غار نگه داری می‌شود بدون هیچ گونه مواد نگه دارنده‌ای تا چندین ماه  حتی نیز سالم باقی خواهد ماند.

آب و هوایی متفاوت در غار هنگام تحویل محصولات 

هوای درون غار در تضاد با هوای محیط بیرون است به طوری که در تابستان هرچه هوا گرم‌تر می‌شود درون غار هوا خنک‌تر می‌شود ،  برای همین است که ۱۵ خرداد هر سال زمان تحویل گیری محصولات توسط ۲ نگهبان این غار است و در ۱۵ آبان هوا رو به سردی می رود و هوای درون غار گرم می‌شود و دیگر برای نگه داری محصولات مناسب نیست که نگهبانان به صاحبان محصولات اطلاع می‌دهند تا برای برداشت محصولات لبنی خود اقدام کنند.

محمد حمیدی دهیار روستای افتر در گفتگو با خبرنگارما، گفت: در سال ۱۴۰۰ بیش از ۶۰۰ جلد پوست پنیر از ۶ کیلویی تا ۷۰ کیلویی در این غار نگه می‌شود ، اما ظرفیت کلی این سردخانه تا 2 هزار جلد پوست است که در  امسال به دلیل خشکسالی تولید محصولات لبنی توسط دام داران و عشایر کاهش یافته است.

او احضار داشت: این سردخانه باعث تولید پنیری منحصر به فرد شده است که بدون هیچ گونه مواد نگه دارنده‌ای بوده ونگهبانان در این ۵ ماه تنها به لایه بیرونی پوست گوسفندی نمک میزنند وآن‌ها را میچرخانند تا مطمعن شوند محصولات سالم هستند.

دهیار روستای افتر ادامه داد: این طبیعی بودن محصول باعث شده تا هرساله مشتریانی از سراسر ایران به این روستا سفر کرده و این پنیر را خریداری کنند که ما در دوران پیش از کرونا هرسال جشنواره‌ای با نام پنیر البرز مرکزی برگزار کرده ایم که هدف از آن حمایت از تولیدکنندگان ، حذف واسطه ها در فروش بوده است تا مشتریان به کمترین قیمت این پنیر را بدون هیچگونه اضافه کردن پنیر دیگری مستقیم از دامداران تهیه کنند.

آقا علی جلالی  افتری نگهبان غار در گفتگو با خبرنگار ما، گفت: از سال ۱۳۵۹ نگهبان این غار هستم، اما در سال‌های اخیر با توجه به شناسایی معادن جدید در اطراف این سردخانه، انفجار‌هایی صورت میگیرد که باعث تخریب و ریزش سقف این غار شده است و حتی بعضی اوقات این ریزش‌ها باعث از بین رفتن محصولات لبنی درون غار نیز می‌شود که اگر این فعالیت‌ها در اطراف این میراث طبیعی ادامه داشته باشد طی سال‌های آینده این غار تخریب می‌شود.

گفتنی است در این سردخانه طبیعی امسال بیش از ۶ تن انواع محصولات لبنی از جمله پنیر پوستی نگه داری می‌شود و قطعا توجه بیشتر به این سردخانه طبیعی در کنار نگه داری محصولات لبنی می‌تواند فرصت‌های گردشگری را برای این روستا به همراه داشته باشد.

لطفا مارا در شبکه های اجتماعی یاری کنید:

اینستاگرام تابناک سمنان
Email: semnantabnak@gmail.com
منبع: yjc